Meslek hastalığı tanısı konulması için gereken en önemli şart; hastalıkla çalışmanın veya çalışma ortamı arasında zorunlu nedensellik bağının olmasıdır
Meslek Hastalığı Tanısı Nasıl Konulur?
- Hastalıkla çalışmanın veya çalışma ortamının arasında zorunlu nedensellik bağı olması,
- Kişinin SGK’lı olması,
- Hastalığın;
- Meslek hastalığı listesinde yer alması, (Meslek Hastalıkları Listesi)
- Kişinin ilgili hastalık maruziyet değerinin üstünde maruziyeti olması,
- Hastalığın yükümlülük süresi içinde çıkması,
- Meslek hastalığının yetkili hastanelerde hekim raporuyla belirlenmesi,
- Kurum Sağlık Kurulu tarafından onaylanması,
- Aynı şartlar altında deneysel olarak meydana getirilebilen hastalıklar olması
Meslek Hastalıkları Tıbbi ve Yasal Tanı Süreci
- İş-Meslek Hastalığı İlişkisinin Kurulması;
- Meslek Hastalığı tanısında ilk adım klinik değerlendirmelerdir.
- Klinik değerlendirme,
- Çalışma Öyküsünün alınması,
- Fizik muayene ve Laboratuvar değerlendirmeleri
- İşyeri Ortam Ölçümleri
- Doktor tarafından sorulması gereken soru: Ne İş Yapıyorsun?
- Çalışanın Çalışma Öyküsü, Meslek Hastalığı Tanısında Çok Önemlidir!
Çalışma Öyküsü Neleri İçermektedir?
- Bütün İşlerin Tanımlanması: Hastanın bugüne kadar çalıştığı bütün işlerin öğrenilmesi gerekir. Çalıştığı işyerlerinde yaptığı asıl işler ve maruziyet miktarı öğrenilmelidir. Çalıştığı işyerlerinde ne tür koruyucu önlemler alındığı ve hangi kimyasallarla çalışıldığı araştırılmalıdır.
- Belirtilerin Zamanla İlişkisi: Çalışmanın yapıldığı dönemlere ve çalışma temposuna bağlı olarak ha stalık belirtilerindeki artış ve azalış takip edilmelidir. Hastanın şikâyetlerinin mesai saatlerine göre farklılık gösterip göstermediği takip edilmelidir.
- Benzer Belirtilerin Başka İşçilerde Gözlemlenmesi: Hastada görülen belirtilerin, kendisiyle aynı ortamda çalışan işçilerde de görülmesi hastalık-meslek ilişkisinin kurulması açısından önemlidir.
- İş dışı etkenlerin varlığı: Kişinin çalıştığı iş dışında yaptığı diğer faaliyetleri meslek hastalığı üzerinde etkili olabilir. Bazı hobiler ve alkol sigara alışkanlıklarının da çalışma ortamındaki maruziyetlerin kişi üzerindeki etkisinin daha fazla ortaya çıkmasına sebep olabilir.
Meslek Hastalığı Ön Tanı Süreci
Meslek hastalığına yakalanıldığına dair işyeri hekimi veya sağlık hizmeti sunucuları ön tanı koyabilir.
Ön Tanı Sonrası Meslek Hastalığının Bildirimi
Ön kanı koyulduğu takdirde 6331 sayılı İş sağlığı ve güvenliği kanuna göre işveren, bu durumu Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularına sevk etmekle yükümlüdür. (3 işgünü içerisinde)
Meslek Hastalığı Kesin Tanı Süreci
5510 sayılı kanuna göre Sigortalının çalıştığı işten dolayı meslek hastalığına yakalanması;
- S.B meslek hastalıkları hastaneleri
- Eğitim ve araştırma Hastaneleri
- Devlet üniversite Hastaneleri
tarafından düzenlenecek sağlık kurulu raporuyla belgelendirilmektedir.
Kesin Tanı Sonrası Meslek Hastalığının Bildirimi
Yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucuları meslek hastalığı tanısı koydukları vakaları en geç on gün içinde Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirir.
İş Kazası ve Meslek Hastalığı Bildirimi
İş Kazası Meslek Hastalığı Bildirimi, elektronik ortamda yapılabileceği gibi, internet erişiminin bulunmadığı yerlerde kağıt ortamında da Kuruma gönderilebilecektir.
Bildirim Formu’na www.sgk.gov.tr adresinden, E-SGK başlığı altında yer alan diğer uygulamalar menüsü içinde bulunan Çalışılmadığına Dair Bildirim Girişi alt menüsünden Hizmet Akdi İle Çalışanlar başlığı altındaki İşveren Bildirim İşlemleri ekranından ulaşılabilecektir.
Meslek Hastalığı Dosyasında Bulunması Gerekenler
- İlk işe giriş sağlık raporu,
- Sigortalının çalışma süre ve koşullarını belirleyen mesai listesi ya da listeleri,
- Daha önce meslek hastalığı tespit edilmiş, kontrol muayenesi ya da hastalığında artma sebebi ile müracaat eden sigortalıda; daha önce meslek hastalığı tespitinin yapıldığı Meslek Hastalıkları Hastanesine ait hasta arşiv dosyası ile yeni sağlık kurulu raporu aslı ile dayanağı tıbbi belgeler,
- İlk tespit ise yeni açılmış dosyası ve yeni sağlık kurulu raporu aslı ve dayanağı tıbbi belgeler,
- İşyerinde yapılmış olan periyodik muayene raporları,
- Dosya içerisinde mevcut belgelere dair kontrol listesi,
Hangi Hastalıklar Meslek Hastalığıdır?
- Hangi hastalıkların meslek hastalığı sayılacağı Meslek Hastalıkları Listesine göre tespit ve tayin edilir.
- Bir hastalığın Meslek Hastalığı sayılabilmesi için o hastalığın yükümlülük süresi içerisinde meydana gelmiş olması gerekmektedir.
- Yükümlülük Süresi; Sigortalının meslek hastalığına sebep olan işinden fiilen ayrıldığı tarih ile meslek hastalığının meydana çıktığı tarih arasında geçen en uzun süreyi ifade eder.
- Bazı durumlarda ise hastalığın meslek hastalığı olduğunun tespiti için kişinin o işte belirli bir süre hastalık yapıcı etkenlere maruz kalması gerekmektedir.
- Maruziyet Süresi; Sigorta mevzuatının bir hastalığı meslek hastalığı olarak kabul etmesi için gerekli olan asgari etkilenme süresini ifade eder.