İnşaat Sektöründe Sağlık, Risk ve Tehlikeler İnşaat işleri ev, işyeri, fabrika, hastane, yol, köprü, tünel, stadyum, rıhtım, havaalanı gibi her çeşit inşaatın yapımı, bakımı, onarımı, yenilenmesi, değiştirilmesi, yıkılması işlerinin tamamıdır. İnşaat çalışanları genellikle sürekli aynı işyerinde çalışmaktan ziyade sık sık iş değiştirmek, çalıştıkları her işte ancak birkaç haftayla birkaç ay arasında bulunmak zorunda kalan çalışanlardır. Bu durum çalışan ve iş açısından çeşitli olumsuzlukları içerir. Çalışanların eğitim ve güvenlik algı düzeyleri ve işyerlerinin güvenlik anlayışları değişken olabilir. Çoğu zaman inşaat çalışanları yılın tamamını çalışarak geçiremezler. Bunu telafi etmek için sıklıkla fazla mesai, aşırı çalışma gibi zor koşullarla yüz yüze kalırlar. Deneyimsiz oldukları işleri yapmak zorunda kalabilirler. Bu nedenle; aslında bir takım çalışması olması gereken inşaat işleri, sağlık ve güvenlik açısından pek çok riskleri barındırır hale gelir. İnşaatlar, farklı meslek gruplarının bir arada bulunduğu iş alanlarıdır. İnşaat işlerinin sağlık riskleri işyerinden işyerine, işten işe, günden güne, hatta saatten saate değişebilir. Genellikle aralıklı, tekrarlanan maruziyetler söz konusudur. İşçi sadece kendi yaptığı işten değil, çoğu zaman iş ortamındaki diğer işlerden kaynaklanan zararlardan da etkilenir. Her bir etkenin zararı, yoğunluğuna ve yapılan işin süresine bağlıdır. Bazı inşaat tehlikeleri aşağıdaki tabloda gösterilmektedir. Burada sadece işin birincil zararlarına yer verilmiştir. Ayrıca, her inşaat çalışanı stres ve sıcağa maruz kalma, kas-iskelet sistemi hastalıkları gibi ortak sağlık sorunlarıyla da karşılaşır.
İnşaat mesleklerinin birincil riskleri
Meslek | Risk |
Tuğla, taş vd. duvar ustası | Çimento dermatiti, ayakta çalışma, ağır yük |
Seramik ustaları | Yapıştırıcı buharları, dermatitler, ayakta çalışma |
Marangozlar | Ahşap tozu, ağır yük, tekrarlayan hareketler |
Sıvacılar | Sıva tozları, iskelede çalışma, ağır yük, ayakta çalışma |
Elektrikçiler | Lehim dumanındaki ağır metaller, ayakta çalışma, ağır yük, asbest |
Elektrik santrali yapım ve tamircileri | Lehim dumanındaki ağır metaller, ağır yük, asbest |
Boyacılar | Solvent buharları, toksik metaller |
Duvar kağıdı ustaları | Tutkal buharları, ayakta çalışma |
Tesisatçılar | Kurşun duman ve partikülleri, kaynak dumanları, asbest |
Buhar kazanı ustaları | Kaynak dumanları, asbest |
Halı kaplamacılar | Diz travması, ayakta çalışma, tutkal ve buharları |
Karo ustaları | Yapıştırıcılar, toz, diz travması |
Mozaik zımparacılar | Ayakta çalışma, silika tozu |
Camcılar | Ayakta çalışma, yaralanma |
İzolasyon çalışanları | Asbest, sentetik lifler, ayakta çalışma |
Demiryolu inşaatçıları | Silika, sıcak, soğuk |
Çatı ustaları | Katran, sıcak, yüksekte çalışma |
Kaynakçılar | Kaynak emisyonları |
Lehimciler | Metal dumanları, kurşun, kadmiyum |
Kazıcılar, deliciler | Silika, gürültü, vibrasyon |
Havalı çekiç kullananlar | Silika, gürültü, vibrasyon |
Kazık makinası operatörleri | Silika, vibrasyon |
Vinç operatörleri | Gürültü, lubrikan yağlar |
Vinç kulesi operatörleri | Stres, izolasyon |
Ekskavatör, kepçe operatörleri | Silika, histoplazmozis, vibrasyon, sıcak, gürültü |
Grayder, dozer , kazıcı operatörleri | Silika, vibrasyon, sıcak, gürültü |
Asfalt çalışanları | Asfalt emisyonları, sıcak, dizel egzoz |
Kamyon ve traktör şoförleri | Vibrasyon, dizel egzozu |
Yıkım çalışanları | Asbest, kurşun, toz, gürültü |
Kimyasal Zararlar
Genellikle havada, gaz, toz, buhar, duman halinde bulunur ve solunumla alınırlar. Bazıları ciltten de emilirler. Sıvı, yarı sıvı (tutkallar, yapıştırıcılar, katran) veya toz(çimento) formda bulunabilirler. Su ve gıdalarla ağızdan alınabilir, sigarayla birlikte solunabilirler. Oluşturdukları hastalık örnekleri ise;- Silikoz; kum püskürtme, tünel yapımı, kaya delme işlemleri,
- Asbestosis; izolasyon, tesisat, yıkım işleri,
- Bronşit; kaynakçılık,
- Cilt alerjileri; çimentoyla yapılan işler,
- Sinir sistemi hastalıkları; organik çözücüler ve kurşun maruziyeti.